Velocidade de trhriller con trazos de novela negra. Unha historia emocionante con visión crítica: «A punta de pistola». Crítica de Xosé Manuel Eyré

Xosé Manuel Eyré publicou en Galicia Confidencial, unha recensión crítica sobre A punta de pistola, Premio de Novela por Entregas La Voz de Galicia.

Unha sociedade a punta de pistola

Dous nenos secuestrados polos seus propios pais ou a historia da primeira muller en conducir un camión en España. É parte do argumento de «A punta de pistola», a nova obra de Fran Alonso editada por Xerais e na que se mestura a novela negra coa novela folletinesca. Crítica de X.M.Eyré.

Pixie e Dixie son secuestrados, polos seus propios pais, que perderan a súa custodiaA punta de pistolae a recuperan polas bravas, a punta de pistola. Iso, a súa custodia. Porque para os dous rapaces non significa que recuperen o amor dos seus pais. Nin para os pais significa que recuperando os fillos teñen posibilidade de lles manfiestar o seu cariño, porque non o fan. Os nomes son ben significativos, hainos que ter moi en conta. O Varas, Rica, Pixie, Dixie: ansia de poder (Varas) e riqueza (Rica), nos pais, os dos nenos reflicten a escasa consideración destes a ollos dos pais, que recorren a onomásticas de debuxos animados. Porque a vida, para eles é iso,como un filme de debuxos animados no que o leitmotiv é a loita polo poder, non outra cousa conduce as súas accións vitais se non é ansia de poder e riqueza. A pequena escala, pois ambos e dous son fracasados; inclusive os nomes dos fillos indican tamén ese fracaso, tanto individual como social. Mais a cousa non para aí, os nomes dos fillos apuntan tamén cara a unha vontade paródica que non se debe esquecer, unha vontade paródica que queda nese aceno, pois a realidade é tan crúa que remata por se impoñer, reconducindo todo o texto. E abonda o aceno, non precisa máis Fran Alonso para que o lector sinta que lle están pedindo reflexión a cerca de xentes que toman a vida como  se dunha antroidada se tratara. Que non é pouca e que posúe un axente provocador e mantedor todos os días aceso: a televisión.

Deste xeito, e lembrando o espello en movemento  de Sthendal, case parece que a pantalla do electrodoméstico de consumo para lecer reflectira, nos movementos, accións e diálogos, o que acontece realmente no lado de aquí, case parece que o absorvera para despois devolvérnolo a velocidade de trhriller, velocidade lograda a partir do emprego de flashes vertixinosos que o espectador/lector adiviña converxerán nalgún punto, nalgún punto que tende a ser sempre o do remate. Isto é moi importante, porque significa que a intriga se centra sobre o como, e non sobre o quen, de xeito que nos instala no xa anunciado polos patronímicos, na chamada novela negra. Na chamada novela negra, que non deixa de ser un xénero de difícil denifición, a bon seguro porque estamos nunha desviación ou subxénero da novela realista, na súa aplicación á hora de describir e analizar os chanzos máis baixos da multimorfia social. Dito isto é obrigado reflexionar que, quen máis perde, os auténticos perdedores, son os dous fillos, Pixie e Dixie, que se ven privados de educación e vida normais, non sendo máis que bonecos a disposición dos caprichos paternos. E acaso non é iso mesmo o que acontece na realidade, acaso os nosos fillos non estan sendo usados polo poder para os seus propios caprichos e antollanzas políticas de inexplicábel xustificación social?
Seguindo co espello en movemento sthendalián, co secuestro a punta de pistola, converxen outras historias. Unha delas é a da fisterrá Celia Rivas, a primeira muller en conducir un camión en España, aló polo 1932. E a reivindicación de Celia Rivas non queda só na simple reivindicación dun feito anecdótico. Trátase da confluencia, co mudo dos perdedores, o mundo dos que só ansian poder e riqueza (preocupación individual), doutro mundo ben distindo, o mundo dos progresitas, que Celia era filla de pais progresistas. Esta confluencia dá tamén para reflexionar, mentres a figura de Celia Rivas é reivindicada e demostrou utilidade social, os representantes da ansia polo poder só quedan en puras parodias sempre da mesma personaxe, parodias tráxicas. Non é, a historia reivindicada de Celia Rivas, nin recheo nin curiosidade.
Un outro aspecto hai que comentar tamén, aínda que sexa sen afondar tanto como desexariamos. As converxencias da novela de Fran Alonso non son só as anteditas, aínda hai outra a ter moi en conta: a da novela negra coa da novela folletisnesca, pois estamos diante da novela gañadora do Premio que todos os anos convoca La Voz de Galicia. E non é unha esta unha converxencia rara, nin moito menos, senón que as dúas, folletinesca e negra, conviviron ao longo da historia, as orixes da novela negra son en revistas porque a densidade das historias desaconsellaba a plataforma da prensa, excesivamente restrictiva no espazo.
Pouco máis se pode pedir dunha novela de formato breve, que é quen de conxugar unha historia trepidante, tan realista como negra esta historia fraccionada para ser contada en pequenas doses converxentes, unha historia emocionante que, moi calculadamente, demanda por parte do lector unha visión crítica, contrastiva, participativa na sociedade e na lectura, lonxe da lectura espectáculo que no punto e final tiña a súa consumición e consumación. O lector de hoxe sabe que xa non é a hora de quedar de barazos cruzados. E ofrécelle unha novela para para que sexa quen de efectuar os contrastes antes vistos, para comprobar outra vez máis o tipo de sociedade quen que vive e os valores que a caracterizan, comprobalos e contrastalos cos que en boa lóxica deberían definila. Máis nada pode facer. E xa é abondo.